به گزارش ایرنا 'حسین شیخ الاسلام' روز جمعه در ادامه كنفرانس سه روزه صلح و ثبات در افغانستان در 'جیپور'هند درسخنرانی باموضوع 'نقش همسایگان در آینده افغانستان' افزود: این تحولات ، برای این كشور ، منطقه و نظام بین الملل آثار و پیامدهائی داشته كه سهم افغانستان و همسایگانش در این روند بیشتر بوده است.

وی دربخشی از سخنان خود با اعلام مراتب همدردی و تسلیت خود را با ملت و دولت هند و خانواده قربانی حمله امریكا به قایق ماهیگیری اتباع هند گفت:متاسفانه اینگونه رفتارهای مستبدانه از آمریكا نیز مسبوق به سابقه بوده و حادثه تاسف انگیز سقوط هواپیمای مسافربری ایران با بیش از 200 كشته از اقدامات آمریكا در سال 1988 بوده است و مسلما دولت های منطقه بهترین حافظ منافع خود در خلیج فارس و اقیانوس هند بوده و نیازی به حضور قدرتهای خارجی ندارند.

'حسین شیخ الاسلام' كه سرپرستی هیتات ایرانی دراین كنفرانس را برعهده دارد ادامه داد: بدون تردید همسایه ها به دلیل نزدیكی جغرافیایی و نبود مشكل مسافت می توانند در تامین امنیت ملی همدیگر بسیار موثر باشند و در این روند، به چارچوب های همكاری های منطقه ای دست یابند. بنابراین هر كشوری كه بتواند رابطه خوبی با همسایگان خود برقرار كند ،هزینه های امنیت ملی خود را كاهش داده و با برقراری روابط استوار با همسایگان می تواند منافع منطقه ای خود را تامین نماید.

وی اظهارداشت:در مقابل چنانچه روابط با همسایه ای دچار چالش گردد، می تواند یك خطر امنیتی به وجود آورد و ممكن است یك همسایه به مكانی برای فعالیت های دشمن تبدیل شود.

مشاور بین الملل رییس مجلس شورای اسلامی گفت : سیاست جمهوری اسلامی بعد از پیروزی انقلاب، بر تحكیم روابط با همسایگان از جمله افغانستان استوار بوده است ،البته این به این معنا نیست كه در سی سال گذشته در روابط ایران با همسایگان هیچ مشكلی وجود نداشته است، اما ایران ضمن حفظ منافع و حقوق تغییر ناپذیر و دفاع از تمامیت ارضی كشورخود، تمام تلاش خود را به كار گرفته تا در رابطه با همسایگان با كوچكترین مشكلی مواجه نشود و اگر استثنای جنگ تحمیلی عراق را كنار بگذاریم می بینیم كه در تاریخ جمهوری اسلامی ایران روابط با كشورهای همسایه هیچ گاه به تنش شدید و تخاصم ختم نشده است.

وی گفت : جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مرزهای طولانی با افغانستان،روابط برادرانه ای بر پایه اشتراكات عمیق تاریخی، فرهنگی و اجتماعی با دولت افغانستان دارد.

وی افزود: همه مقامات ایران بر گسترش مناسبات همه جانبه با افغانستان تأكید دارند و طی سه دهه گذشته خدمات مختلفی به افغان ها ارایه شده است.امروز بیش از سه میلیون مهاجرافغانی در جمهوری اسلامی ایران زندگی می كنند كه تنها حدود یك میلیون نفر آنان قانونی هستند. باوجود اشغال دو میلیون فرصت شغلی در ایران توسط افغان ها،ایران بنا به وظیفه اخلاقی و انسانی همواره از این برادران و خواهران خود میزبانی كرده است.

وی گفت : طبیعتا حضور مهاجران و پناهندگان افغانی ، هزینه های سنگینی هم بر دولت و كشور ایران تحمیل كرده و می كند و در ازای هزینه گزاف میلیاردی كه ایران برای پناهندگان تقبل می كند، نهادها و سازمان های بین المللی نه تنها كمكی در خور و قابل توجه در این رابطه انجام نمی دهند.

شیخ الاسلام گفت : برای مثال در حال حاضر 280هزار دانش آموز و چهار هزار دانشجوی افغان در ایران درحال تحصیل هستند و شمار فارغ التحصیلان دانشگاهی افغان در ایران نیز به بیش از 12هزار نفر می رسد.بطور متوسط سالانه سرانه هزینه هر دانش آموزان چهل هزار دلار است كه این تعداد در مجموع در سال 120 میلیون دلار هزینه برای دولت جمهوری اسلامی در بر دارند.

وی گفت : مهاجرین غیر مجاز در كشورهای جهان اجازه تحصیل ندارند اما در ایران به دلایل انسانی حتی تعداد زیادی از غیر مجازین برگ ثبت نام دریافت كرده و در مدارس جذب شده اند.

مشاور بین الملل رییس مجلس شورای اسلامی نقش ویژه جمهوری اسلامی ایران در بازسازی افغانستان و فراهم كردن زمینه بازگشت اتباع افغانی به كشور خود بر كسی پوشیده نیست و احداث واحدهای مسكونی، راهسازی، مراكز آموزشی و سوخت رسانی،برق رسانی به شهرها و روستاها از جمله اقداماتی است كه توسط جمهوری اسلامی ایران در افغانستان انجام شده است.

با توجه به نقش مثبتی كه ایران در افغانستان ایفا می كند می گوید به گواه رسانه های غربی حتی آنهایی كه در ایالات متحده برمسند كار هستند به این امر صحه می گذارند كه ایران همسایه خوبی و شاید بهترین همسایه برای افغانستان است.

وی گفت : در بین همسایگان افغانستان، ایران و پاكستان بیشترین ارتباط را با مسائل داخلی این كشور داشته اند زیرا اول هر دو با بخشی از ملت افغانستان تجانس فرهنگی دارند، ثانیا موج مهاجرت های برون مرزی افاغنه بیشترین اصابت را به ایران و پاكستان نموده و بخشی از توان ملی دو كشور صرف مسائل آوارگان افغانی گردیده است و بطور طبیعی این آوارگی منجر به بروز مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در داخل ایران و پاكستان شده است.

وی اظهار داشت : دوم به دلیل تاثیر پذیری امنیت ملی ایران و پاكستان از تحولات افغانستان،این دو كشور نمی توانستند نسبت به فرآیندهای سیاسی ، امنیتی داخل افغانستان بی تفاوت باشند.همسایه دیگر افغانستان یعنی چین نیز به دلایل رقابت های جهانی و منطقه ای نیز نمی تواند نسبت به مسائل افغانستان بی تفاوت باشد، زیرا فعال شدن رقبای هند و چین نظیر آمریكا، روسیه در منطقه از نظر امنیت ملی بر حساسیت این كشور می افزاید.

شیخ الاسلام گفت : یك عامل مهم در منطقه كه در نوع رابطه این كشور با همسایگان خود تاثیر داشته است، حضور قدرت های جهانی در افغانستان است.این قدرت ها در گذشته و حال در مورد افغانستان مداخله نموده اند. آمریكا، انگلیس به افغانستان به عنوان گذرگاه دست یابی و حضور در آسیای مركزی ،محاصره چین،كنترل روسیه و تهدید پاكستان نگاه می كنند و از سویی دیگر آن را در جوار جمهوری اسلامی ایران می یابند كه می توانند از آن به عنوان اهرم فشار علیه كشور انقلابی ایران استفاده كنند .

وی گفت : این قدرت ها ضمن بازیگری مستقیم در مسائل افغانستان، عوامل منطقه ای خود را نیز وارد كار نموده اند، روسیه و چین نیز از نظر امنیت ملی خود نگران حضور قدرت های جهانی رقیب، به ویژه آمریكا و انگلیس، در فضای ژئو استراتژیك مرزهای جنوبی روسیه و غربی چین می باشند از این رو نسبت به تحولات افغانستان بی طرف نبوده و از بروز پدیده های سیاسی در افغانستان كه منجر به گشودن راه نفوذ آمریكا در آسیای مركزی نگران بوده و در مقاطعی واكنش نشان می دهند.

وی گفت : در واقع یكی از نگرانی های همسایگان افغانستان حركت كابل در جهت اجرای برنامه های واشنگتن و در نتیجه نهادینه شدن تداوم حضور نظامی و سیاسی آمریكا در این كشور است.

بررسی های مبتنی بر واقعیات در منطقه نشان می دهد كه استراتژی جاری آمریكا و ناتو در بلندمدت قادر به ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان نخواهد بود. استراتژی آمریكا، ایجاد تشدید تنش ها و تقویت اختلافات میان و حتی درون كشورهای منطقه است با یكدیگر و با افغانستان است و به همین دلیل در جهت تقویت همكاری و ثبات

شیخ الاسلام گفت : در منطقه حركت نمی كند. آمریكا در افغانستان ضمن بهره گیری از ابزارهای نظامی ناتو، تلاش دارد تا الگوی مبتنی بر یكجانبه گرایی را به عنوان بستر قدرت سازی خویش قرار داده و مخالفت خود با كشورهای هدف را در این چارچوب در عمل پیاده كند، روشن است كه اتخاذ سیاست هایی از این دست از جانب آمریكا در منطقه ، واكنش سایر رقبای جهانی مانند چین و روسیه را برانگیخته و آنها بتدریج رویكرد تهاجمی تری در تقابل با آمریكا اتخاذ خواهند كرد.

وی گفت:دراینجا راه های ممكن برای برقراری آرامش و امنیت در افغانستان با توجه به نقش همسایگان مطرح می گردد.

شیخ الاسلام تصریح كرد :منافع كشورهای منطقه اقتضا می كند كه افغانستان كشوری امن و آرام باشد تا مسایل و مشكلات این كشور اعم از بحث مواد مخدر و تروریزم به كشور های دیگر سرایت نكند.اكثر كشورهای غربی نیز تمایل مشابهی دارند و بسیاری از كارشناسان سیاسی عقیده دارند كه راه حل اتمام این كشمكشها ،ایجاد نوعی تفاهم میان كشورهای همسایه و كشورهای غربی است .

وی گفت : دو نهاد مهم بین المللی و منطقه ای یعنی سازمان ملل متحد در صورت حفظ بیطرفی ، در كنار سازمان همكاری های شانگهای می توانند میانجی این تفاهم باشد.

ارتباطات مستمر كشورهای همسایه به خصوص پاكستان و ایران و هند با افغانستان بسیار می تواند، در كاهش بحران موثرباشد، اگر این سه كشور بتوانند، به توافق های اساسی برسند، توافقات آن ها یقینا می تواند هم برای تأمین امنیت، هم برای ایجاد نظم و ثبات و هم برای بهبودی درامور بازسازی و اقتصادی افغانستان، موثر باشد.

لذا می توان به راه حلی منطقه ای امید بست ،البته سیاست پنهان قدرتهای فرامنطقه ای بخصوص آمریكا، همگرائی میان افغانستان و همسایگانش را نمی پذیرد و در عین حال، نمی توان به عزم جدی آنان در حمایت از حكومت افغانستان نیز اعتماد داشت.

وی گفت : شاید یكی از وظایف جامعه جهانی و كشورهای صلح دوست،ترغیب آمریكا به پذیرش نقش كشورهای همسایه جهت حل مشكل افغانستان می باشد.

وی اظهارداشت : در ماه های اخیر با تلاش های ایران، روسای جمهور افغانستان، ایران و پاكستان در تهران و اسلام آباد گرد آمده و بر ضرورت تداوم دوستی و یافتن راهی برای حل مشكلات موجود در افغانستان اتفاق نظر داشته اند وحضور هند و چین و روسیه در كنار ایران،پاكستان و افغانستان می تواند نقش كشورهای منطقه را در حل بحران افغانستان پررنگ سازد.

وی اظهارداشت : نكته آخر این كه تفاهم و دوستی میان همسایگان یك جاده دو طرفه است و همسایگان انتظارات متقابلی از یكدیگر دارند.این به نفع افغانستان است كه به جای ساده ترین راه حل یعنی اتكای صرف به یك قدرت خارجی به دنبال راه حل اساسی تر با چشم انداز بلند مدت در جهت اعتلای این كشور باشد.

وی درپایان گفت : موضوع بی طرفی افغانستان و توسعه این كشور می تواند تواما با هم جامه عمل بپوشد و بهره گیری از كمك های خارجی برای ساختن زیرساخت های توسعه ،مغایرتی با تقویت دوستی با همسایگان ندارد و اگر در منطقه،سیاست 'همسایه هراسی' به سیاست 'همسایه دوستی' تبدیل گردد،می توان شاهد اتفاقات مثبتی در افغانستان و منطقه بود.

كنفرانس بین المللی صلح و ثبات در افغانستان به مدت سه روز دردهلی نو و جیپور هند با حضور نمایندگانی از كشورهای ایران ،روسیه ، پاكستان ، ازبكستان ، تاجیكستان ،آمریكا ، تركمنستان و افغانستان به میزبانی هند برگزار شد.

آساق ** 589**